Hızlı yayılması nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) uluslararası acil durum ilan ettiği maymun çiçeği (mpox) hastalığı ile gözler Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ne çevrildi.
Bu yıl kaydedilen vakaların büyük çoğunluğu bu ülkede ve hastalık nedeniyle 450’den fazla can kaybı oldu.
BBC, ülkenin doğusundaki tedavi merkezlerine yaptığı ziyaretlerde, ölümcül olabilen hastalıktan en çok çocukların etkilendiğini tespit etti.
Alain Matabaro, altı yaşındaki oğlu Amani’de hastalığın nasıl geliştiğini anlatırken “Küçük, iltihaplı bir nokta olarak başladı. Onu sıkınca sulu bir akıntı geldi. Sonra bir tane daha çıktı ve kısa sürede tüm vücuduna yayıldı” diyor.
BBC Türkçe’nin haberine göre; Kongo’nun doğusundaki büyük şehir Goma’ya yakın Munigi’deki bir klinikte dört gün süren tedavinin ardından çocuk iyileşmeye başladı.
Vakaların yüzde 75’i 10 yaş altı
Medair adlı yardım kuruluşunda çalışan Dr. Pierre-Olivier Ngadjole’ye göre orada sağlık görevlileri tarafından görülen vakaların yüzde 75’i 10 yaşın altında.
Bağışıklık sistemlerinin daha az gelişmiş olması nedeniyle çocukların mpox salgınından daha fazla etkilendikleri görülüyor.
Dr. Ngadjole ayrıca bölgedeki çatışmalar nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalan insanlar için kurulan bir kamptaki aşırı kalabalığı da sorumlu tutuyor.
Çiçek hastalığının yayılmasında yakın temas önemli bir faktör ve “çocuklar her zaman birlikte oynuyorlar, sosyal mesafeyi pek önemsemiyorlar” diyor.
“Evlerde de görebilirsiniz, geceyi aynı yatakta geçiriyorlar. Üç, dört, beş çocuk bulabilirsiniz. Bulaşma günlük olarak mevcut.”
Haziran ayından bu yana, cilt enfeksiyonlarını tedavi etmek için antibiyotikler, parasetamol ve güvenli içme suyu da dahil olmak üzere ücretsiz tedavi sağlayan Munigi’deki klinik, 310 mpox vakasıyla ilgilenmiş. Şu anda her gün 5-10 yeni hasta kabul ediyor.
Burada hastalıktan ölen kimse olmamış. Dr. Ngadjole bunun sebebinin insanların erken yardım almaları olduğuna inanıyor.
“Özellikle ücretsiz sağlık hizmeti sağlamak çok önemli. Bu insanların herhangi bir mali engelle karşılaşmadan sağlık tesisine erken gelmeleri demek.”
İlaç ve aşı sorunu
Başka bir bölgedeki bir hastanede ise durum farklı. Haziran ayından bu yana orada 800 hasta görülmüş ve sekizi ölmüş – hepsi de beş yaşın altında.
Hastanenin başhekimi Dr. Robert Musole, salgının yetkililer tarafından hafife alınmaması gerektiğini söylüyor.
“Durum gerçekten ciddi ve çok zor durumdayız; talep çok ama kapasitemiz dar. Hastalar için yatak ve ilaç sıkıntısı var.”
Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğusunda, çeşitli isyancı grupların bölgede faaliyet göstermesi nedeniyle evlerini terk eden milyonlarca kişi için birçok kamp bulunuyor.
İnsanlar genellikle derme çatma yapılarda kalabalık bir şekilde ve iyi hijyen olmadan kötü koşullarda yaşıyor. Bunlar mpox’un yaygınlaşması için uygun ortam yaratıyor.
Ülkenin doğusundaki salgın, Clade 1b adı verilen yeni bir mpox türüne ait ve şu anda komşu ülkelere de yayılmış durumda.
Virüsün merkez üssü olmasına rağmen ülkede herhangi bir aşı bulunmuyor.
Geçen hafta Kongo hükümeti ABD ve Japonya’dan aşıların yakında gelmeye başlayacağını umduğunu söyledi.
